Ogólna charakterystyka współczesnej sytuacji gospodarczej Bangladeszu  

Bangladesz mimo klasyfikacji w rankingu najbiedniejszych państw świata, systematycznie poprawia swoją sytuację ekonomiczną. Znaczne sukcesy odnotowano w ograniczeniu ekstremalnego ubóstwa, które obecnie dotyczy już tylko 12,9% populacji. Jest to znaczący spadek z 18,5% w 2010 r. i niesamowita poprawa w porównaniu do roku 1991 kiedy poniżej granicy ubóstwa żyło 44,2% mieszkańców. Odnotowuje się systematyczny wzrost wskaźników średniej długości życia, alfabetyzacji i produkcji rolnej per capita. Bangladesz charakteryzuje bardzo szybkie tempo wzrostu liczebności populacji, wskaźnik przyrostu naturalnego wynosi 1,05%. Według danych z 2015 roku bezrobocie objęło zaledwie 4,9% populacji, jednak na poziomie 40% kształtował się problem niepełnego wymiaru czasowego pracy.

Bangladesz jest beneficjentem wielu programów pomocowych oraz pożyczek. W 2016 r. podpisano z ChRL porozumienie na kredyty infrastrukturalne o wartości 40 mld USD, Japonia zdecydowała się przeznaczyć 6,7 mld USD na projekt portu morskiego, a Rosja 11,4 mld USD na elektrownie jądrowe. Azjatycki Bank Rozwoju na okres 2016-2020 ma udzielić 8 mld USD kredytu na inwestycje w infrastrukturę i kapitał ludzki. Bangladesz jest największym beneficjentem pomocy Międzynarodowej Agencji Rozwoju (24 mld USD od 1972 r.), która zadeklarowała kolejne 1,5 mld USD na program dożywiania i 2 mld USD na rozwój systemu zarządzania sytuacjami nadzwyczajnymi. Bangladesz ma też otrzymać jeden z pierwszych kredytów udzielonych przez Azjatycki Bank Rozwoju Infrastruktury i Inwestycji (165 mld USD).

Relacje gospodarcze z UE

Stosunki UE z Bangladeszem sięgają 1973 r. W 2001 r. weszła w życie umowa o współpracy (Cooperation Agreement), która znacznie rozszerzyła zakres współpracy pomiędzy partnerami oraz przyczyniła się do rozwoju handlu. Umowa ta określiła także zasady współpracy krajów w ramach ochrony praw człowieka i środowiska. Od 2014 do 2020 roku stosunki pomiędzy UE a Bangladeszem skupiać się będą na 3 obszarach:

– wzmocnieniu demokratycznych systemów rządów

– kwestiach bezpieczeństwa żywności i żywienia

– edukacji i rozwoju umiejętności

Zgodnie z danymi przedstawionymi przez Komisję Europejską wymiana handlowa UE z Bangladeszem w 2014 roku skupiała się  głównie na imporcie, który wyniósł 12,3 mld EUR (w tym ubrań na kwotę 11,056 mln EUR) – na tej podstawie Bangladesz sklasyfikowany został na 29 miejscu w grupie partnerów eksportujących do Unii Europejskiej. Export z UE do Bangladeszu był zdecydowanie mniejszy i wyniósł 2,017 mln EUR, co w rankingu partnerów importujących z UE usytuowało to państwo na 66 miejscu. Importowano głównie tekstylia, które stanowiły łącznie 92,5% całego importu pomiędzy UE a Bangladeszem. Z EU eksportowano zaś do tego kraju przede wszystkim maszyny i urządzenia, które stanowiły 52% całego eksportu z UE.

 

Gospodarcze umowy dwustronne

Pomiędzy Bangladeszem a Polską obowiązują następujące umowy gospodarcze:

1.Umowa między Rządem PRL i Rządem Ludowej Republiki Bangladeszu o współpracy technicznej i naukowej z 16.03.1974;

2.Konwencja między Rządem RP i Rządem Ludowej Republiki Bangladeszu w sprawie unikania podwójnego opodatkowania oraz zapobiegania uchylaniu się od podatków od dochodu z 08.07.1997;

3.Umowa między RP a Ludową Republiką Bangladeszu o wzajemnym popieraniu i ochronie inwestycji 08.07.1997.

W 2016 r. eksport z Polski do Bangladeszu wyniósł ok. 31 mln USD. Do grupy towarów eksportowych o największej wartości należały: ścier drzewny, papier i tektura (5,3 mln USD); urządzenia mechaniczne i elektryczne, do rejestracji i odbioru dźwięku (4 mln USD) tworzywa sztuczne, kauczuk i wyroby pochodne o łącznej wartości 3,5 mln USD oraz zwierzęta żywe i produkty pochodzenia zwierzęcego o wartości 3,4 mln USD.

W imporcie z Bangladeszu do Polski dominowały materiały i wyroby włókiennicze o łącznej wartości 1 mld USD – Bangladesz zajmuje 2 miejsce na świecie pod względem wielkości eksportu gotowych ubrań. Ich importerami są m. in. polskie firmy odzieżowe i sieci handlowe. Istotną pozycję w imporcie do Polski zajmują też obuwie, nakrycia głowy, parasole, laski, pióra, sztuczne kwiaty o wartości 40 mln USD.

W pierwszym półroczu 2017 r. odnotowano wzrost wymiany handlowej – polski eksport wzrósł o 71%, najważniejszymi pozycjami eksportowymi w tym okresie były aparatura nadawcza dla radiotelefonii, radiotelegrafii, radiofonii i telewizji za 3,8 mln USD, żurawie okrętowe za 3 mln USD oraz mleko i śmietana za 2,1 mln USD. Import wzrósł o 8%, dominującą pozycję zajmują w nim materiały i wyroby włókiennicze za 594,8 mln USD.

Dane Narodowego Banku Polskiego nie odnotowują natomiast, by firmy zarejestrowane w Bangladeszu dokonywały bezpośrednich inwestycji w Polsce. Podobnie dane NBP nie wykazują inwestycji polskich podmiotów gospodarczych w Bangladeszu. Z uwagi na znaczną odległość geograficzną i niewielką intensywność kontaktów gospodarczych regionalna współpraca gospodarcza nie jest rozwijana.